Toronto Üniversitesi Psikoloji Profesörü Jordan Peterson’u, ilgi ile takip etmeye devam ediyorum.

Gelin Profesör Jordan Peterson'dan ve onun tek gecelik ilişkiler konusundaki tartışmalı yaklaşımından bahsedelim. Düşündürücü fikirleri ve pişmanlık duymayan söylemiyle tanınan Peterson, ilişkiler ve cinsellik de dâhil olmak üzere çeşitli konulardaki görüşleriyle sık sık tartışmalara yol açıyor.

Tek gecelik ilişkiler söz konusu olduğunda kişisel sorumluluğun ve rızanın önemini vurguluyor. Peterson'a göre bireyler, cinsel ilişkileri konusunda bilinçli kararlar alırken, diğerlerinin sınırlarına da her zaman saygı duymalıdır. Bazıları onun muhafazakâr duruşunun kişisel özgürlüğü sınırlayabileceğini savunurken, diğerleri Peterson'ın yakın ilişkilerde etik davranışlara yaptığı vurguyu takdir ediyor. 

Bu konunun neresinde durursanız olun, Peterson gibi tanınmış bir akademisyenin insan yaşamının en mahrem yönlerini bile entelektüel bir titizlikle ve benzersiz bir bakış açısıyla nasıl araştırdığını görmek büyüleyici ve övgüye değerdir.

Peterson, hayatlarında sorumluluk ve yön eksikliğini şiddetle hisseden erkekler arasında hızla öne çıktı. Onu farklı kılan ve erkekler arasında tanınmış bir isim haline getiren şey, babalarından almaları gereken ancak uzun süredir mahrum kaldıkları mesajları iletme yeteneğidir.

Peterson’un, yakın ilişkilerde etik davranışa yaptığı vurgu övgüye değerdir. Çünkü cinsel ilişkiler hakkında bilinçli kararlar alırken sınırlara saygı duymanın önemini vurgulamaktadır. Bazıları onun muhafazakâr duruşunun kişisel özgürlüğü sınırlayabileceğini savunurken, diğerleri onun bilinçli karar almaya verdiği değeri takdir ediyor. Bu konunun neresinde durursak duralım, Peterson'ın bu son derece kişisel konulara ilişkin incelemesi düşündürücü ve değerli içgörürler sunuyor.

Klinik psikolog Jordan Peterson, tek gecelik ilişkiler yaşayan bireylerle ilgili düşüncelerini şöyle dile getirdi: "Sürekli yaptığımız şeyler bir alışkanlığa dönüşüyor ve bu rahatsız edici bir gerçek. Psikopatlar sıklıkla empati eksikliği, sorumluluk eksikliği, yalan söyleme eğilimi ve başkalarının duygularını anlamada zorluk gibi belirgin özellikler sergilerler. Burada gizli narsistlere dikkat çekmek istiyorum. Sanki her istediğinizi sevgiyle, sadakatle yapıyormuş gibi görünürler. Kendilerine dair algılarını dış dünyaya ustalıkla yönetirler. Ancak içten içe sürekli olarak partnerlerinin aklını karıştırırlar.”

Yani manipülasyon yapıyorlar.  Başkalarını kendi yararı için kullanmak, kontrol etmek veya başka bir şekilde etkilemek için tasarlanmış davranış biçiminden bahsediyor. Manipülasyon, diğerlerine karşı kendi çıkarlarının gözetilmesi dolayısıyla genellikle dürüst olmayan bir sosyal etki biçimi olarak kabul edilir.

Jordan Peterson, tek gecelik ilişki veya sıralı ilişki yaşayanların psikopatlar, narsisler,  makyavalist ve sadistler olduğunu ifade ediyor.

Psikopatlar genellikle empati eksikliği, sorumluluk duygusunun yokluğu, yalan söyleme eğilimi ve diğer insanların duygularını anlama konusundaki zorluklar gibi belirgin özelliklere sahip olabilirler.

Narsisistik Kişilik Bozukluğu olan bireyler, başkalarının düşünce ve isteklerine gerekli ilgiyi gösteremezler, daima kendilerini ön planda tutarlar. Plan ve hedeflerine ulaşamadıklarında ya da beklenen ilgiyi göremedikleri zaman çöküntü yaşayabilirler. Üstünlük duygusu, beğenilme ihtiyacı, hayranlık beklentisi ve empati kuramama Narsistik Kişilik Bozukluğu’nun temel özellikleridir."

Makyavelist kavramını genelde siyasi yazılarımızda kullanırız. Ahlaka karşı menfaati önceleyen yaklaşımı benimsemek; davranışlarında ve devlet yönetiminde siyasi ahlaktan uzak “her yol mubahtır” yaklaşımı benimsemek olarak tanımlanabilir.

O halde gelin bu ilginç kavram olan "makyavelist tek gecelik ilişki" ilişkiden bahsedelim. İlişkiler söz konusu olduğunda çoğu zaman gerçek bağlantıları ve duygusal yakınlığı düşünürüz, ancak bu fikir bu düşünceye meydan okuyor. Bireylerin yalnızca kişisel kazanç ve manipülasyonla ilgilendiği sıradan karşılaşmalara pragmatik bir yaklaşım öneren Peter Jordan bu konuyu derinlemesine incelemiş ve belki de bu tür karşılaşmaların ardındaki zihniyeti araştırmış gibi görünüyor.

Jordan, Machiavelli'nin güç ve nüfuz felsefesinden unsurları birleştirerek insan etkileşimlerinin farklı bir yönüne ışık tutmayı amaçlıyor; duygusal bağlantıdan ziyade hesaplanmış kararlarla yönlendirilen bir etkileşim. Kesinlikle herkes için olmasa da, bu deneyimlerin ardındaki motivasyonları anlamak, insan arzularının ve cinselliğin karmaşık dünyasına ilgi çekici bir bakış sunabilir.

Öncelikler söz konusu olduğunda, temel insani ihtiyaçlarımızı karşılamanın cinsel arzularımızdan önce gelmesi sağduyu değil mi? Demek istediğim, sonuçta asıl önemli olan, sadece bedensel arzularımızı tatmin etmekten ziyade, bir kişinin hayatının ve ilişkilerinin önemidir. Önemli olan, birini yalnızca cinsel tatmine indirgemek yerine, insani bağın derinliğine ve kalitesine değer vermektir. İnsan yaşamının önemini ön plana çıkarmak, bireyleri benzersiz varlıklar olarak tanımlayan anlamlı deneyimlerin, duyguların ve değerlerin kabul edilmesi anlamına gelir. Bu nedenle, her etkileşimin arkasında kendi arzuları, hayalleri ve mücadeleleri olan başka bir insanın durduğunu aklımızda tutalım; onlar, cinsel bir partner olarak potansiyellerinin ötesinde saygıyı ve ilgiyi hak ediyorlar.

Farklı beklentileriniz varsa, bunları karşınızdaki kişiye açıkça iletmeniz önemlidir. Hiç kimse zihinleri okuyamaz, bu nedenle ihtiyaçlarınızı ve arzularınızı açıkça ifade etmeniz çok önemlidir. İster kişisel ister profesyonel bir ortamda beklentilerinizi ifade etmek, yanlış anlamaların önlenmesine yardımcı olacak ve her iki tarafın da aynı fikirde olmasını sağlayacaktır. Açık bir şekilde iletişim kurarak net sınırlar oluşturabilir ve katılan herkes için karşılıklı olarak tatmin edici bir deneyim yaratabilirsiniz. Bu yüzden konuşmaktan ve başkalarının onlardan ne beklediğinizi bilmelerini sağlamaktan çekinmeyin. Daha sonra potansiyel hayal kırıklığı veya hüsrana uğramak yerine beklentilerinizi açıkça söylemek daha iyidir.

Günün sonunda gündelik ilişkiler söz konusu olduğunda onlara saygıyla, dikkatli ve açık iletişimle yaklaşmak çok önemlidir. Bu tür karşılaşmalar daha ciddi ilişkilerle aynı düzeyde bağlılık veya beklenti taşımasa da partnerlerimize nezaket ve düşünceli davranmak yine de önemlidir. Niyetlerimiz ve arzularımız konusunda en başından itibaren net olmak, yanlış anlaşılmaları veya duyguları incitmeyi önlemeye yardımcı olabilir. Sınırları belirlemek ve her iki tarafın da deneyimden ne bekledikleri konusunda aynı fikirde olmasını sağlamak çok önemlidir. Başarılı gündelik ilişkiler, beklentiler hakkında dürüst konuşmalar, herkesin rahat olduğundan emin olmak için düzenli kontroller ve her şeyin her an değişebileceği veya sona erebileceği konusunda karşılıklı anlayış gerektirir. Birbirinizin duygularına saygı duymak ve iletişimde açıklık uygulamak, bu bağlantıların gelişmesi için sağlıklı bir ortam yaratır.