Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) tarafından yapılan 2019 Sendikalaşma Araştırması, sendikalaşma, Toplu İş Sözleşmesi (TİS) ve grevler hakkında vahim tabloyu ortaya çıkardı. Araştırma, sendikalı işçi sayısındaki artışın yapay olduğunu ve sendikalaşan işçilerin ciddi bir bölümünün TİS’den yararlanamadığını gösterdi. Memurlar hariç 16 milyon 254 bin işçinin sadece 1 milyon 859 bini sendika üyesi iken, 14 milyon 395 bin işçi herhangi bir sendikaya üye değil. Bu işçilerin sadece 1 milyon 132 bini TİS kapsamında. 15 milyon 122 bin işçi ise hiçbir sendikal korumaya sahip değil.

Araştırmada yer alan bazı bilgiler şöyle:

• İşçilerin yüzde 90’ı sendikasız. Kayıt dışı işçiler dahil edildiğinde ise fiili sendikalaşma oranı yüzde 11,4.

• İşçilerin yüzde 93’ü TİS kapsamında değil. Toplam işçilerin sadece 1 milyon 132 bini TİS’den yararlanıyor. TİS kapsamı dışındaki işçi sayısı 15 milyon 122 bin. TİS’in kapsama oranı sadece yüzde 7.

• Türkiye, TİS kapsamı ve sendikalaşma açısından OECD sonuncusu. AB ülkelerinde TİS kapsamı genellikle yüzde 50’nin üzerindeyken, TİS kapsamının en düşük olduğu ülkeler: Yüzde 12,5 ile Meksika, yüzde 12 ile ABD, yüzde 11,8 ile Kore, yüzde 7,1 ile Litvanya ve yüzde 7 ile Türkiye.

Kadınlar GÜVENCESİZ Kadınların sendikalaşma oranı kayıtdışı işçiler dahil yüzde 6,7 olarak görüldü. Toplam işçilerin yüzde 27,6’sı kadınlardan oluşurken, kadın sendika üyeleri toplam sendika üyelerinin yalnızca yüzde 19’unu oluşturdu. Toplam işçilerin yüzde 72,4’ü erkek olmasına karşılık toplam sendika üyelerinin yüzde 81’i erkeklerden oluştuğu ortaya çıktı.

• Sendikalaşmanın en düşük olduğu 10 il sırasıyla Antalya, Denizli, Yalova, Muğla, Mardin, Gaziantep, İstanbul, Ordu, Şırnak ve Uşak. Antalya sendikasızlaşmanın en yoğun görüldüğü il olurken, İstanbul sendikalaşma sıralamasında 81 il içinde 75. sırada. Zonguldak, Kırşehir, Rize, Karabük, Kırıkkale, Kütahya sendikalaşmanın en yüksek olduğu iller oldu.

Grevler Dibe Vurdu

1984- 1995 arasında yıllık ortalama greve katılan işçi sayısı 60 bin civarında iken, bu sayı 1995-2000 yılları arasında 9 bin civarına, 2000’lı yıllarda a ise 5 bin civarına geriledi. 2003 yılında itibaren ise grevi ertelenen (yasaklanan) işçi sayısı 193 bin oldu.