Son günlerde Doğu Akdeniz’de gerilimin artmasına neden olan, petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerinde kullanılan Oruç Reis, Barbaros Hayrettin Paşa, Kanuni, Fatih ve Yavuz gemileri ile bunlara destek olarak kullanılan platform destek gemileri (PSV, Platform Supply Vessel) alım, kiralama ve personel istihdamından kötü kokular geliyor.

Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi üç Katı Fiyata Mal oldu

2013'te petrol ve gaz araştırmalarında kullanılmak üzere Polarcus DMCC firması’ndan 130 milyon dolara alınan sismik araştırma gemisi Barbaros Hayreddin Paşa’nın personel ödemeleri hariç Türkiye’ye maliyeti 350 milyon doları geçti. Gemi işletmeciliği hizmet alımı bedeli olarak her yıl yaklaşık 7 milyon dolar ve sismik veri toplama hizmet alımı bedeli olarak da her yıl yaklaşık 20 milyon dolar ödenen geminin maliyeti üç katına yaklaşmış durumda.  Buna rağmen TPAO işletemediği bu gemiyi TPIC’e (Turkish Petroleum International Company Ltd) devretmiş durumda.

Kanuni Gemisi Bakım Maliyeti Dudak Uçuklatıyor

2012 yılında Güney Kore'de üretimi tamamlanan, önce Brezilya petrol şirketi Petrobras tarafından kullanılan ve 2015 yılından beri atıl durumda bekleyen sondaj gemisi 'Kanuni' 2020 yılında 37,5 milyon ABD doları ödenerek neredeyse hurda durumda Türkiye'ye getirildi.  Şu anda Taşucu limanında bulunan geminin onarım işlerinin bir Hırvat şirkete verildiği, bakım ve tamir maliyetinin 200 milyon doları bulabileceği belirtiliyor.

Gemilerde Kaptanlar Yabancı

Sismik Araştırma gemilerinin kaptanlarının yabancı olması da ayrı bir sorun. Örneğin Fatih Gemisi Türk bayraklı olmasına rağmen kaptanının Hırvatistan vatandaşı olduğu biliniyor. Gemilerin gemici, yağcı, aşçı ve kamarot gibi alt kadrolarının Türk olduğu söylenen şirketin işletmesinde de İşkoçya ve Hırvatistan vatandaşlarının hâkim olduğu belirtiliyor ve Türk kaptanlara mobing uygulanarak şirketten ayrılmalarının sağlandığı vurgulanıyor.

Platform Destek Gemileri Ayrı Bir Sorun

Türkiye tersanelerinde yıllardır Platform Destek Gemisi (PSV, Platform Supply Vessel) inşa edilmesine rağmen, ilk üç PSV gemisinin Norveç Siem Offshore firmasından yüksek fiyatlar ile alındığı ve işletmesinin de Norveçliler tarafından yapıldığı biliniyor. Türkiye Petrolleri Genel Müdürlüğü 2019 yılı içinde yeni üç PSV gemisi için ise Deniz Ticaret Odalarına da bir yazı yazarak ihtiyacını bildirmişti.

Kaynak: www.eskimiyen.com